Enflasyonla Mücadele: Hükümetin Yeni Planları

Türkiye ekonomisi, 2025 Ağustos ayında enflasyonla mücadelede yeni bir döneme girdi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, yıllık enflasyon oranı %45’e geriledi, ancak gıda ve enerji fiyatlarındaki artışlar hâlâ vatandaşları zorluyor. Hükümet, Merkez Bankası ile koordineli olarak yeni bir ekonomi planı açıkladı: Faiz oranlarını %50’de sabitlemek, mali sıkılaştırma措施leri uygulamak ve gıda stoklama programlarını genişletmek. Bu plan, 2026’da enflasyonu %20’ye düşürmeyi hedefliyor.

Enflasyonun Nedenleri ve Son Durum
Türkiye’de enflasyon, 2024 sonundan beri yüksek seviyelerde seyrediyor. TÜİK’in 19 Ağustos 2025 raporuna göre, aylık enflasyon %2,5 olarak kaydedildi, yıllık oran %45’e indi. Ana nedenler arasında gıda fiyatlarındaki %60’lık artış (özellikle sebze ve et ürünlerinde), enerji maliyetlerindeki küresel yükseliş (petrol fiyatları $90/varil’e çıktı) ve döviz kurlarındaki dalgalanma yer alıyor. Dolar/TL kuru 32 TL civarında stabil olsa da, ithal mallar pahalılaşıyor. Küresel faktörler de etkili: Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle tahıl ithalatı zorlaştı, bu da ekmek ve un fiyatlarını %40 artırdı. Yerel nedenler ise tarım verimsizliği ve lojistik maliyetleri. Son durum, olumlu: Merkez Bankası’nın faiz politikası, talep enflasyonunu frenledi, ancak çekirdek enflasyon %48’de kaldı. Hükümet, “Enflasyonla Mücadele Programı” ile 2025 bütçesinde 200 milyar TL’lik kaynak ayırdı.

Hükümetin Yeni Planları
Hükümetin planı, Ekonomi Bakanı Mehmet Şimşek tarafından 15 Ağustos’ta açıklandı. Ana bileşenler: 1) Faiz oranlarını %50’de tutmak ve bankalara zorunlu karşılık oranlarını artırmak. Bu, kredi talebini azaltarak enflasyonu frenliyor. 2) Mali sıkılaştırma: Kamu harcamalarını %10 kesmek, lüks tüketim vergilerini %5 artırmak. 3) Gıda stoklama: Tarım Bakanlığı, stratejik rezervleri 1 milyon tona çıkaracak, fiyat spekülasyonunu önleyecek. 4) Destek paketleri: Düşük gelirli ailelere gıda kuponu dağıtımı, asgari ücrette ara zam (%15 bekleniyor). Plan, 2026 için %20 enflasyon hedefliyor ve IMF ile koordineli. Uygulama, Eylül’de başlayacak; denetim için yeni bir enflasyon kurulu kuruldu.

Ekonomik Etkiler
Plan, ekonomiye karma etkiler getiriyor. Olumlu tarafta, faiz sabitlemesi döviz girişini artırdı; yabancı yatırım %8 yükseldi. Gıda stoklaması, fiyat dalgalanmasını %20 azalttı. Ancak, mali kesintiler kamu çalışanlarını etkiledi; maaş zamları sınırlı kaldı. İş dünyası için maliyetler yükseldi; KOBİ’ler kredi erişiminde zorlanıyor, iflaslar %5 arttı. Vatandaşlar için hayat pahalılığı devam ediyor; bir sepet gıda maliyeti 1000 TL’yi aştı. Genel GSYH büyümesi %3’e düşebilir, ancak uzun vadede istikrar sağlayacak. Uluslararası karşılaştırmada, Brezilya benzer planla enflasyonu %10’a indirdi.

Vatandaş Tepkileri
Vatandaşlar, planı karışık duygularla karşıladı. X’te #EnflasyonMucadele etiketiyle 500 bin paylaşım yapıldı; birçok kişi “Geç kalındı” derken, diğerleri “Destek paketleri yetersiz” şikayet etti. İstanbul sokak röportajlarında, bir esnaf “Fiyat denetimi artsın” dedi, bir memur “Maaşlar eriyor” yorumu yaptı. Protestolar arttı; sendikalar zam talebiyle miting düzenledi. Anketlere göre, %55 planı destekliyor, %45 eleştiriyor.

Uzman Yorumları
Ekonomist Özgür Demirtaş, “Faiz politikası doğru, ama gıda reformu şart” dedi. Maliye uzmanı Prof. Dr. Mahfi Eğilmez, “Mali disiplin uzun vadeli başarı getirir” yorumu yaptı. Uluslararası analistler, IMF raporunda planı “cesur” buldu ama uygulama risklerini uyardı. Öneriler: Vergi indirimleri, tarım destekleri.

Önleme Önerileri ve Bireysel Stratejiler
Bireyler için: Bütçe yönetimi, yerel ürün tercih, tasarruf hesapları. Hükümet için: Denetim artışı, ithalat çeşitlendirme. Okuyucular, enflasyon hesaplayıcı apps kullanabilir.

Hükümetin planı, enflasyonla mücadelenin anahtarı. Vatandaşlar, tasarruf stratejileriyle katkı sağlayabilir. Düşüncelerinizi paylaşın.